پوکی استخوان در بیماران مبتلا به بیماری مزمن کبدی: ارایه راهکار ریاضی برای شناسایی بیماران پرخطر بر اساس یافته های بالینی

مقدمه: فراوانی پوکی استخوان در بیماران کبدی (cld) از جمعیت عادی بیشتر است اما مشخص نیست که کدام بیماران در معرض خطر بیشتری هستند. در این مطالعه شیوع پوکی استخوان در مبتلایان به بیماری مزمن کبد با شاهدان سالم مقایسه شده است. هم چنین راهکاری ریاضی برای غربالگری بیماران cld در معرض خطر بر اساس یافته های بالینی پیشنهاد شده است. مواد و روش ها: مطالعه روی 65 بیمار (29 زن و 36 مرد) مبتلا به cld انجام شد. پس از اخذ رضایت، ثبت شرح حال و انجام معاینات، تراکم استخوان بیماران در دو جایگاه گردن فمور و مهره های کمری سنجیده شد. فراوانی پوکی استخوان در این بیماران تعیین و میزان تراکم استخوان آنها با افراد شاهد جور شده از نظر سن و جنس مقایسه شد. در پایان بر اساس متغیر های اساسی مطالعه، تابعی برای کشف بیماران پرخطر که باید تراکم استخوان آنها سنجیده شود، تعریف شد. یافته ها: فراوانی استئوپنی و استئوپروز در بیماران به ترتیب 7/47% و 1/23% بود. تراکم استخوان (bmd) کلی فمور و مهره ها در گروه بیماران در مقایسه با افراد سالم کمتر بود (به ترتیب 05/0 p< و 005/0p<). bmd کلی فمور و مهره ی زنان بیمار نسبت به زنان سالم و bmd کلی مهره ی مردان بیمار نسبت به مردان سالم به طور بارزی کمتر بود (005/0p< برای هر سه گروه). سن با کنترل اثر نمایه ی توده ی بدنی با تراکم کلی استخوان فمور مردان و مهره ی زنان رابطه ی خطی معکوس داشت (به ترتیب 5/0-rs= و 43/0-r=، 005/0p<). نمایه ی توده ی بدنی با کنترل اثر سن با تراکم استخوان فمور مردان و فمور و مهره ی زنان رابطه ی مستقیم داشت (به ترتیب4/0rs=، 44/0r= و 37/0r=،ا 05/0p<). زنان مبتلا به هپاتیت خود ایمن، هپاتیت کلستاتیک و هپاتیت با علت ناشناخته از بیماران مبتلا به هپاتیت ویروسی تراکم استخوان کمتری داشتند. فراوانی پوکی استخوان در زنان دارای آسیت (05/0p<) و افت پلاکت (05/0p<) بیشتر بود. تراکم استخوان زنانی که مدت طولانی تری به بیماری کبدی مبتلا بودند، کمتر بود (005/0p<). bmd مهره ها در زنان مبتلا در درجه ی a child از زنان child c بیشتر بود (05/0p<). چنین یافته هایی در مردان وجود نداشت. توابع افتراق دهنده ی بیماران با خطر بالا و کم بر اساس چهار متغیر نمایه ی توده ی بدنی، سن، جنس و وجود آسیت تعریف شدند. این روش برای کشف بیماران در معرض خطر، حساسیت 85% و ارزش اخباری مثبت 87% دارد. نتیجه گیری: پوکی استخوان در بیماران مبتلا به بیماری های مزمن کبدی شایع تر از جمعیت عادی است. از یافته های بالینی مانند جنس، سن، نمایه ی توده ی بدنی، و آسیت می توان برای تعیین بیماران در معرض خطر برای شروع زودتر اقدامات تشخیصی و درمانی استفاده کرد